Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
Pozdrawiam bardzo serdecznie z Syberii, z Surgutu.
Dziś obchodzimy święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.
Dziś Ks. Jacek rozpoczyna swoje rekolekcje, więc, jak to zwykle bywa, przekazał ster odpowiedzialności za blog mi, nam. Będą (mam nadzieję) rozważania autorów stałych, którzy nie zaczynają rekolekcji, będą i nasze, syberyjskie rozważania.
Polecamy Ks. Jacka, jego rekolekcje, opiece Matki Bożej, której dziś jest święto. Niech Pan błogosławi Ks. Jacka i ten czas i wysiłek rekolekcyjny.
A co w słowie?
(Mi 5, 1-4a)
Tak mówi Pan: „A ty, Betlejem Efrata, najmniejsze jesteś wśród plemion judzkich. Z ciebie Mi wyjdzie Ten, który będzie władał w Izraelu, a pochodzenie Jego od początku, od dni wieczności. Przeto Pan wyda ich aż do czasu, kiedy porodzi mająca porodzić. Wtedy reszta braci Jego powróci do synów Izraela. I powstanie i będzie ich pasterzem mocą Pana, przez majestat imienia Pana Boga swego. Będą żyli bezpiecznie, bo Jego władza rozciągnie się aż do krańców ziemi. A On będzie pokojem”.
Albo:
(Rz 8, 28-30)
Bracia:
Wiemy, że Bóg z tymi, którzy Go miłują, współdziała we wszystkim dla ich dobra, z tymi, którzy są powołani według Jego zamysłu. Albowiem tych, których przedtem poznał, tych też przeznaczył na to, by się stali na wzór obrazu Jego Syna, aby On był Pierworodnym między wielu braćmi.
Tych zaś, których przeznaczył, tych też powołał, a których powołał – tych też usprawiedliwił, a których usprawiedliwił – tych też obdarzył chwałą.
(Ps 13, 6)
REFREN: Raduj się, duszo, w Bogu, Zbawcy moim
Ja zaś zaufałem Twemu miłosierdziu,
niech się moje serce cieszy z Twej pomocy.
Będę śpiewać Panu,
który mnie obdarzył dobrem.
(Mt 1, 1-16. 18-23)
Rodowód Jezusa Chrystusa, syna Dawida, syna Abrahama. Abraham był ojcem Izaaka; Izaak ojcem Jakuba; Jakub ojcem Judy i jego braci; Juda zaś był ojcem Faresa i Zary, których matką była Tamar. Fares był ojcem Ezrona; Ezron ojcem Arama; Aram ojcem Aminadaba; Aminadab ojcem Naassona; Naasson ojcem Salmona; Salmon ojcem Booza, a matką była Rachab. Booz był ojcem Obeda, a matką była Rut. Obed był ojcem Jessego, a Jesse ojcem króla Dawida. Dawid był ojcem Salomona, a matką była dawna żona Uriasza. Salomon był ojcem Roboama; Roboam ojcem Abiasza; Abiasz ojcem Asy; Asa ojcem Jozafata; Jozafat ojcem Jorama; Joram ojcem Ozjasza; Ozjasz ojcem Joatama; Joatam ojcem Achaza; Achaz ojcem Ezechiasza; Ezechiasz ojcem Manassesa; Manasses ojcem Amosa; Amos ojcem Jozjasza; Jozjasz ojcem Jechoniasza i jego braci w czasie przesiedlenia babilońskiego. Po przesiedleniu babilońskim Jechoniasz był ojcem Salatiela; Salatiel ojcem Zorobabela; Zorobabel ojcem Abiuda; Abiud ojcem Eliakima; Eliakim ojcem Azora; Azor ojcem Sadoka; Sadok ojcem Achima; Achim ojcem Eliuda; Eliud ojcem Eleazara; Eleazar ojcem Mattana; Mattan ojcem Jakuba; Jakub ojcem Józefa, męża Maryi, z której narodził się Jezus, zwany Chrystusem. Z narodzeniem Jezusa Chrystusa było tak. Po zaślubinach Matki Jego, Maryi, z Józefem, wpierw nim zamieszkali razem, znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego. Mąż Jej, Józef, który był człowiekiem sprawiedliwym i nie chciał narazić Jej na zniesławienie, zamierzał oddalić Ją potajemnie. Gdy powziął tę myśl, oto anioł Pański ukazał mu się we śnie i rzekł: „Józefie, synu Dawida, nie bój się wziąć do siebie Maryi, twej Małżonki; albowiem z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło. Porodzi Syna, któremu nadasz imię Jezus, On bowiem zbawi swój lud od jego grzechów”. A stało się to wszystko, aby się wypełniło słowo Pańskie powiedziane przez Proroka: „Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię Emmanuel”, to znaczy: „Bóg z nami”.
Na początek proponuję słówko mówione, a niebawem pojawi się tekst pisany…
Kiedy słuchałem wideorefleksji, bardzo bolała mnie głowa.
Kiedy muzycy zaczęli śpiewać „Спаси от вражды, исцели от болезни”, a ja wraz z nimi, ból ustał. Mama Maria mi pomogła.
Bukiet róż, który Jej dałem, składał się z 10 niebieskich koralików, połączonych refleksją nad tekstem psalmu pokutnego nr 50. Z powodu bezsenności obraziłem Ją przekleństwem i „wymyłem” imię Jej Syna. Ta intencja, zasugerowana przez ojca Marka, dała mi impuls, by prosić Ją o przebaczenie.
Teraz czuję się o wiele lepiej, głowa mnie w ogóle nie boli.
Tłumaczenie śpiewu na język polski i notatki prześlę księdzu Jackowi drogą mailową.
Ojcze Marku, wybacz mi, że powtarzam tu moje myśli, czytałeś to już 4 lata temu po rosyjsku. Chcę się nimi podzielić nie tylko z tobą.
Do refleksji wykorzystamy prawosławne pieśni Narodzenia Najświętszej Marii Panny i ikonę tego święta.
Oraz żydowską modlitwę o nadanie imienia dziewczynce.
Pieśni
Troparion:
Рождествó Твоé Богорóдице Дéво, рáдость возвести́ всей вселéнней: из Тебé бо возсия́ Сóлнце прáвды Христóс Бог наш, и разруши́в кля́тву, дадé благословéние, и упраздни́в смерть, даровá нам живóт вéчный.
(Twoje narodzenie, o Panno Maryjo, zwiastowało radość całemu wszechświatu: z Ciebie [później] zajaśnieje Słońce sprawiedliwości – Chrystus Bóg nasz. On zdjął z ludzi klątwę [grzechu pierworodnego] i zniósłszy śmierć, obdarzył nas życiem wiecznym).
Kontakion:
Иоаки́м и Áнна поношéния безчáдства, и Адáм и Éва от тли смéртныя свободи́стася, Пречи́стая, во святéм рождествé Твоéм. То прáзднуют и лю́дие Твои́, вины́ прегрешéний избáвльшеся, внегдá звáти Ти: неплóды раждáет Богорóдицу и Питáтельницу жи́зни нáшея.
(Joachim i Anna [zostali uwolnieni od] hańby bezdzietności, Adam i Ewa zostali uwolnieni od śmiertelnego zepsucia, Najczystszy, dzięki Twojemu świętemu Narodzeniu. To również świętujemy, wszyscy uwolnieni od grzechu pierworodnego, wołając do Ciebie: „[Z] niepłodnej narodziła się Matka Boża i Żywicielka naszego życia”.)
Powiększenie:
Величáем Тя, Пресвятáя Дéво, и чтим святы́х Твои́х роди́телей, и всеслáвное слáвим Рождествó Твоé.
(Wywyższamy Cię, Najświętsza Dziewico, i czcimy Twoich świętych rodziców, i wielbimy Twoje najchwalebniejsze Narodzenie.)
Macierzyństwo w judaizmie jest jednym z głównych celów kobiety, dając jej możliwość samorealizacji. Spełnienie nakazu Stwórcy: „Bądźcie płodne i rozmnażajcie się” (Rdz 1,28). Jednak poród wiąże się z bolesnymi doznaniami. Wynika to z upadku pramatki Ewy, kary, jaką Bóg na nią wymierzył („w bólu będziesz rodzić dzieci” – Rdz 3,16). Stosowanie środków przeciwbólowych jest dozwolone, należy jednak pamiętać, że ich stosowanie może mieć konsekwencje dla zdrowia kobiety i dziecka. W kulturze żydowskiej położnictwo jest dziedziną wyłącznie kobiecą. Faraon nakazuje położnym zabijać nowonarodzonych żydowskich chłopców (Wj 1,15-22). Tymi położnymi są Szifra (tłumaczona z hebrajskiego jako „piękna”, ponieważ myła noworodki) i Szira (tłumaczona z hebrajskiego jako „śpiewająca”, śpiewała kołysanki noworodkom). Komentatorzy Tory nazywają te kobiety Jochewed (hebr. „cześć Boga”; matka Miriam, Mojżesza i Aarona) i Miriam (hebr. „opierająca się”; córka Jochewed, siostra Mojżesza i Aarona).
Sam poród, w tym pozycja rodzącej matki w tym momencie, był inny. Teraz kobieta leży na fotelu ginekologicznym z nogami szeroko rozstawionymi. Mąż może być obecny przy porodzie (tzw. „poród partnerski”), a także mężczyźni-położnicy i lekarze. W Starym Testamencie rodząca kobieta siedziała w półkolu na kamieniu (tzw. „kamieniu narodzin”); obecność mężczyzn była niedozwolona.
Współcześnie Żydówka może urodzić w szpitalu położniczym. Jednocześnie ma prawo do tego, aby poród był tak naturalny, jak w tamtych czasach, ale musi podjąć taką decyzję z rozwagą i odpowiedzialnością. Można odmówić pomocy lekarza (zwłaszcza jeśli jest nim mężczyzna); od leżenia w łóżku. Jednakże, z zastrzeżeniem obowiązkowego, godzinnego monitorowania tętna dziecka na monitorze. Tylko wtedy, gdy te dane są prawidłowe, położna może odebrać poród bez obecności lekarza. Matka musi uzyskać zgodę na wszelkie manipulacje, a lekarze muszą wcześniej wyjaśnić jej konieczność. Matka ma prawo odmówić. Jeśli poród przedłuża się lub istnieje zagrożenie życia matki i/lub dziecka, lekarz bierze pełną odpowiedzialność i ma prawo zażądać zgody na cesarskie cięcie lub próżniociąg.
Częste, silne skurcze, uwolnienie błon śluzowych z krwistą wydzieliną są uważane za oznakę rozpoczęcia porodu.
Jeśli poród rozpoczyna się w szabat lub istnieje zagrożenie życia nienarodzonego dziecka, należy udać się do szpitala i poddać się wszelkim niezbędnym procedurom. Nie będzie to naruszeniem szabatu, lecz wręcz przeciwnie – przestrzeganiem przykazania o ratowaniu życia ludzkiego. Ponieważ zagrożenie życia nienarodzonego dziecka, w większości przypadków – zagrożenie życia matki. Ratowanie życia nienarodzonego dziecka jest również podstawą do naruszenia szabatu. Kiedy ojciec po raz pierwszy zobaczy swoją nowonarodzoną córkę, powinien wypowiedzieć nad nią błogosławieństwo Sze-Ehijanu (zob. Psalm 146:1-2): „Baruch Ata HaShem Elokeinu Melech HaOlam, Sze-Ehijanu VeKimanu VeIgijanu LaZman HaZe” („Błogosławiony jesteś, Panie, Boże nasz, Królu Wszechświata, który dałeś nam życie, podtrzymałeś nas i pozwoliłeś nam żyć do tej pory”).
Kobieta może również odmówić błogosławieństwo razem z mężem lub po prostu powiedzieć „Amen”, gdy mąż je odmówi. Wcześniej powinna umyć ręce i przykryć dolną część ciała prześcieradłem, aby nie było widać nagiego ciała. Mężczyzna odmawia błogosławieństwo tylko na stojąco, rodzącej kobiecie wolno usiąść, a nawet położyć się, w zależności od jej samopoczucia.
Przyjrzyjmy się ikonie. Przedstawia ona moment błogosławienia Nowonarodzonej Córeczki. Położne już obmyły i owinęły Dzieciątko.
Zastanówmy się nad tekstami hymnów. Możemy już powiedzieć, że przeczuwamy macierzyństwo Maryi i wychwalamy Ją za to, podobnie jak Joachima i Annę; Babcię i Dziadka Zbawiciela. Dla nich, już sędziwych małżonków, narodziny Córeczki są cudem.
W kulturze żydowskiej bezdzietność nie była postrzegana jako wybór ideologiczny (tzw. „childfree””) ani defekt w zdrowiu reprodukcyjnym małżonków. Bezdzietność była postrzegana jako kara Boża za grzechy. Potępiali ją nie tylko zwykli ludzie, ale także duchowni. Według Tradycji, arcykapłan Świątyni odmówił przyjęcia darów Joachima złożonych na ofiarę całopalną, oskarżając go o to, że nie dał Izraelowi potomstwa.
Nadanie imienia dziewczynce odbywało się w synagodze we wtorek, czwartek lub sobotę najbliższą urodzinom (wtedy ojciec noworodka był wzywany do odczytania Tory).
Poniżej znajduje się tekst tej modlitwy z oryginalnymi hebrajskimi imionami Joachima, Anny i Marii.
„Bóg, który błogosławił naszym ojcom – Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi, Mojżeszowi i Aaronowi, Dawidowi i Salomonowi, pobłogosławi również Hannie, córce Miriam, wraz z córką urodzoną w dobrym czasie. I będzie nazywana w Izraelu imieniem Miriam, córką Eliakima, ponieważ mąż Anny i ojciec Miriam obiecali im datek. W nagrodę za to, niech Eliakim i Anna będą godni wychowania córki dla Tory (dojrzewania), chupy (małżeństwa i macierzyństwa) i dobrych uczynków. Amen!”
Na pierwszy rzut oka wybór imienia Miriam jest błędny. Starotestamentowa Miriam potępiła swojego brata Mojżesza tylko dlatego, że poślubił „niewłaściwą” z jej punktu widzenia dziewczynę – nie-Żydówkę. Za to Bóg ukarał ją trądem (można by rzec, pluł jej w twarz) i zmusił do spędzenia całego tygodnia w odosobnieniu (Księga Liczb, rozdział 12). Był jednak również pozytywny „opór” – pracując jako położna, odmówiła wykonania rozkazu faraona nakazującego uśmiercenie nowonarodzonych żydowskich chłopców, opiekowała się nimi, podobnie jak dziewczynkami (śpiewała im kołysanki), podczas gdy ich matki dochodziły do siebie po porodzie. Dziewica Maryja była wolna od grzechu pierworodnego od momentu poczęcia. Jej ciało nie uległo pośmiertnemu rozkładowi, lecz wraz z duszą wstąpiło do nieba. Ale właśnie w tym tkwi Jej „opór” wobec ziemskiego życia (wszyscy ludzie dziedziczą grzech pierworodny; ciała zmarłych gniją i rozkładają się). Ona również śpiewała kołysanki i żydowskie pieśni ludowe swojemu Synowi; całe Jej ziemskie życie było hymnem uwielbienia Boga.
Ikona ilustruje genealogię Jezusa w linii żeńskiej. Prababcia Miriam (stoi za tronem), babcia Anna (siedzi na tronie), Jego Matka Maria (na kolanach Anny) i On sam. Widzimy, kto na czyich kolanach się urodził.
Widzimy zatem przynależność Mesjasza do narodu żydowskiego (dziedziczonego w linii matczynej): Miriam – Hanna – Miriam – Jeszua.
A do linii królewsko-mesjańskiej (dziedziczonej w linii ojcowskiej): Abraham – Dawid – Józef i Eliakim – Jeszua.
Obie ikony wyślę ojcu Jackowi mailem.